OSPITALEA

Izenburua: Katta. Ospitalea
Idazlea: Miren Agur Meabe
Ilustratzailea: Lotura Films
Argitaletxea: Elkar
Urtea: 2023
Gomendatutako adina:  6-9 urte

Kattak istripua izan zuen patinetearekin eta ospitalera eraman zuten. Zer ikusi ote zuen han? Gauza tristeak? Gauza alaiak?

Miren Agur Meabe

Lekeition jaioa 1962an. Euskal idazle eta itzultzailea. Derioko Irakasle Eskolan ikasi zuen, Giza Zientzietan espezializaturik, eta Euskal Filologiako ikasketak egin zituen ondoren. Bilboko Kirikiño ikastolan hainbat urtez ibili zen irakasle, eta 1990 urteaz geroztik Giltza-Edebé argitaletxean argitalpen zuzendaritzako eta kudeaketako lanetan ere aritu zen. Egun, literatura-sorkuntzan, itzulpengintzan eta idazkuntzari lotutako jardueretan ari da buru-belarri. Idazle gisa, arlo bitan da ezaguna: poesian eta haur eta gazte literaturan. Landu ditu beste genero batzuk ere: ipuingintza eta eleberria, adibidez.

Bere ibilbidean zehar, hainbat sari lortu ditu. Bere obretako batzuk katalanera, gaztelaniera edota galizierara itzuliak izan dira. 2006tik Euskaltzain urgazlea izan da, 2022ko otsailaren 25era arte, noiz euskaltzain osoa izendatu zuten.

2021ean, Miren Agur Meabek Espainiako Poesia Saria jaso zuen Nola gorde errautsak kolkoan lanagatik; euskarazko liburu batek sari hori jasotzen zuen lehen aldia izan zen.

Bere lehen lana, ipuingintzaren barnean kokatua, 1986an eman zuen argitara, Uneka… Gaba. Liburu honetan, lirikatik oso urbileko lengoaia erabilita, bere obran nabarmenak diren ezaugarriak ikusten dira; sinbolismoa eta momentuaren kontzeptu postmodernoa: “momentuak bizi gaitu eta soilik bizi dugu momentua”. “Ni”-a eta momentuak biltzen gaituzte.

Ondoren, poesian murgildu zen, eta Lasarte-Oriako Udalaren Saria irabazi zuen (1991), Oi hondarrezko emakaitz lanarekin. Peneloperen mitoaren inguruko poema bilduma da, Idatz & Mintz Labayru ikastegiko aldizkariak argitaratua (1999), Poema hauetako batzuk, geroago argitaratuko dira Miren Agur Meaberen poema libururik ezagunenean, Azalaren kodea (2000) delakoan. Lan honetan, bere sistema poetikotik ondorioztatzen duguna da, idazleak gorputzean oinarritutako idazkera bat garatzen saiatzen dela. Liburuaren ataletako goiburuek erakusten dute gorputzarekiko adierazteko era desberdinak: Orbainak, Tatuajeak eta Kontraseinuak. Keinu eta maitasun lengoai berri bat erabiltzen du. Hala ere Oharrak-ren estiloak zehaztasunak, laburtasunak eta konkretutasunak definitzen dute.

Emakumearen gorputzarekin erlazionatutako hiztegi berri honek keinuen bitartez komunikatzeko saiakera bat da, nahiz eta hitzaren bitartez egin. Idazlearen bizitza aurkitzen da poemen hasieran, bere mezua bertsoen bitartez igorriz.

Bere hirugarren poema liburuan, Bitsa eskuetan (2010), bere konstante. Poetikoak azaleratzen dira: identitatearen bilaketa, eguneroko testuinguruaren erreferentziak, emakume subjektuaren kontzientzia, desiraren esplizitazioa, eta abar. Kritikaren Saria jaso zuen 2001 eta 2011n aipatutako bi liburuengatik.

Haur eta gazte literaturan ere jardun du Miren Agur Meabek, batez ere, 2000 urtetik aurrera. Hala ere, Haur eta Gazte Literaturan izan du oihartzunik zabalena. Hainbat lan argitaratu ditu eta horietatik hiruk irabazi dute Euskadi Saria;Itsaslabarreko etxea, (2022): ikerketa eta beldurra osagai dituen abentura ipuina; Urtebete itsasargian, (2006), mutiko baten ikuspuntuak ematen digun gerra zibilaren bertsio bat, bere bizitzako pasarteak eta hauek bizitzean duen sentiberatasunaren bitartez, batez ere maitasunarekin zerikusia dutenak, egunerokoa nabarmentzen du; eta Errepidea (2010).

Gazte poesian, 2008an estreinatu zen Zer da, ba, maitasuna? liburuarekin, maitazun poemak dira.

Mila magnolia-lore albumean (2010), prosa eta poesía nahasten ditu, eta IBBY-ren Ohorezko zerrendan sartu zuten.

Hainbat nazioarteko literatur topaketetan parte hartu du: Dublin Festival Writers (2003), el Emakume Poeten VIII Nazioarteko Biltzarra (Gasteiz, 2005), Vjlenica-ko XXI Literatur Festibala (Eslovenia, 2006), Edimburgoko Festibala (2007), Vienako Cervantes Institutoan (2008), edo Santa Baerbara eta Renoko Basques Studies Centres-en (2008) eta Frankfurt-eko Azokan (2009).

Bere testuetako batzuk hainbat hizkuntzatan itzuliak izan dira, baita braillera ere.